20
Ü N S E V E R
X X X
II
yapı bir ticari tüzel kişilik olarak sermaye şirketidir. Borç yine şirketin, alacak
yine şirketindir. Ortak, yine kâr dağıtıldığında kârdan payını (kârı) alacak,
şirket tasfiye edildiğinde şirketin malvarlığından tasfiye sonrası kalan
payını alacaktır. Şirketin kasası ve parası ortağın parası veya kasası değildir.
Bu nedenledir ki YTK’de tek kişilik anonim ve limited şirket ayrı bir model
olarak değil, anonim ve limited şirketler içinde, hatta özel bir madde dahi
vazedilmeksizin mevcut maddelere fıkralar eklenmek suretiyle düzenlenmiştir.
Tek kişilik olsalar da bu şirketler de sözleşme ile kurulacak, sözleşmeye göre
faaliyet gösterecek, şirket organı tarafından temsil edilecek, genel kurul
yapacaktır. Burada bir kişinin kendi kendisi ile sözleşme yapması, tek kişinin
şirketin aynı zamanda organı olması, genel kurulu kendi kendine yapması
gibi tuhaf görünen haller kendisiyle çelişen hareketler olarak karşımıza
çıkmaktadır. Ancak, mevcut düzenlemelerde bu işlemlerin tek kişilik şirkette
de yazılı yapılması, tescil ve ilan edilmesi açısından önem arz etmektedir.
Ortak tek kişi olsa da bir ticari tüzel kişilik olarak faaliyet gösterdiğine,
borçlanan-alacaklanan bu kişilik olduğuna göre tüm bu işlemlerin yapılması
ve kayıt altına alınması, tescil ve ilanı önemli ve gereklidir.
Ancak tek kişilik şirket henüz kurulurken, yazının başında ele alınan kavramın
içerdiği çelişki kendisini gösterir: Esas sözleşme veya şirket sözleşmesi
imzalanırken borçlar hukukunun temeline aykırı bir davranış söz konusu
olacak, sözleşmelerin iki taraflı olma haline karşılık tek kişi kendisi ile bir
sözleşme imzalayacaktır. Esasen kanunda adı sözleşme olarak anılsa da
hukuken “tek taraflı irade beyanı ile oluşan bir taahhüt” söz konusudur.
Bunun gibi bir başka husus yukarıda da değinildiği gibi; ortak sıfatını taşıyan
kişi aynı zamanda şirketin organı, genel kurulu sıfatlarını da taşımaktadır.
Bir kişinin iradesi aynı zamanda şirketin de iradesidir. Fakat bir şirketin tek
kişilik olması hali aynı durumu sürdürmesi zorunluluğunu da içermez. Bir
A N O N İ M V E L İ M İ T E D Ş İ R K E T L E R İ Ç İ N Y E N İ B İ R M O D E L O L A R A K T E K K İ Ş İ L İ K O R TA K L I K