17
Ü N S E V E R
X X X
II
A N O N İ M V E L İ M İ T E D Ş İ R K E T L E R İ Ç İ N Y E N İ B İ R M O D E L O L A R A K T E K K İ Ş İ L İ K O R TA K L I K
geçen gün bu fark açılmakta, yeni kurulan şirketler arasında kolektif ve
komandit şirkete rastlanmamaktadır.
YTK’nın yürürlüğe girdiği 2012 yılı ortasına kadar ticari hayatta bir şirket
tüzel kişiliği altında faaliyet göstermek isteyenler için 2 yol vardı:
1- Başkası ya da başkaları ile ortak olup şirket kurmak,
2- Ailesinden birini ya da dışarıdan birini ortak “gösterip” şirket kurmak.
Eğer 1. yolu seçenler beş kişiden az ortak ise ya limited şirket kurmak
zorunda kalırlar ya da eksik sayıyı tamamlamak üzere başkalarını da ortak
gösterirlerdi.
Anonim şirket için en az 5 ortak, limited şirket için en az 2 ortak olma
zorunluluğu yatırımcı/girişimcilerin şirket türü tercihlerinde en önemli
neden olarak karşımıza çıkardı. Eksik ortak sayısının başkaları ortak
gösterilerek doldurulması hukukta “saman adam” ya da Tekinalp
Hocamızın deyimiyle “iğreti ortak” kavramının doğmasına neden olmuştur.
Bu ilişki çoğunlukla yazılı olmayan bir inanç sözleşmesine dayanırdı.
Sembolik hisseli bu kişiler esasen gerçek anlamda ortak olmamakla
beraber, tüm kayıtlarda ortak görünmektedirler. Hatta anonim şirketlerde
yönetim kurulunun oluşması için saman adamlar yönetim kurulu üyesi
de olmak/yapılmak zorunda kalınmıştır. Özellikle kamu borçlarından
sorumluluk söz konusu olduğunda bu kişilerin zarar görmesi o zamandan
bu yana halen de çokça karşımıza çıkan bir sorundur. Bazen de saman
adam ile şirketin gerçek hissedarı arasında sorun çıkar ve saman adam,
ortak olarak haklarını kullanmak isteyip gerçek hissedardan haksız
menfaatler temin ederdi.
Aynı sermaye grubunun veya bir kamu tüzel kişiliğinin veyahut bir vakfın
bir ticaret alanına yeni bir şirket kurarak girmek istemesi halinde, ortak
