İkale Sözleşmesi Yapma konusunda tarafların
“Makûl Yararı” olmalıdır.
Yargıtay yerleşik içtihatlarında tarafların iş sözleşmesini anlaşarak
sonlandırmaları için makûl bir yararının olup olmadığının denetlenmesi
gerektiğini belirtilmektedir.
6
Makûl yarar ölçütü, bozma sözleşmesi yapma konusunda talebin
(icabın) işçiden gelip gelmediği ve somut olayın özellikleri dikkate
alınarak değerlendirilmektedir. İkale yoluyla iş sözleşmesi sona eren işçi,
iş güvencesinden yoksun kaldığı gibi kural olarak feshe bağlı haklar olan
ihbar–kıdem tazminatlarına da hak kazanamayacaktır.
Yine 4447 sayılı Kanun
7
kapsamında işsizlik sigortasından da
yararlanamayacaktır. İşçinin kaybettiği hakların boyutu nedeniyle işçinin
ikale sözleşmesi akdetmekte makûl yararının olması gerektiği Yargıtay
içtihatlarında açıkça ortaya konmaktadır. Bu nedenle uygulamada ikale
sözleşmesinde tarafların ihbar tazminatı, kıdem tazminatı, iş güvencesi
tazminatı, boşta geçen süreye ait ücret ya da diğer ödeme gibi isimler
altında haklarının bazılarını ya da tamamını kararlaştırdıkları
görülmektedir.
Nitekim Yargıtay’a göre;
“İşçi, olağan sona erme şekli olan
fesihte ihbar ve kıdem tazminatından, işsizlik ödeneğinden
ve iş güvencesinden yararlanacağı halde, işverenin ikale
icabını kabul etmesi, hayatın olağan akışı gereği, bunda
makûl bir yararının olmasını gerektirir. İşçiye ikale
karşılığında ihbar ve kıdem tazminatı, iş güvencesi tazminatı
52
İ K A L E : İ Ş H U K U K U N D A “ A N L A Ş A R A K A Y R I L M A ”
Ü N S E V E R
X X I X
6
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 05.04.2010 tarih 2009/18811 E. 2010/9254 K. sayılı kararı
7
İşsizlik Sigortası Kanunu (Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu,
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu, Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar
Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar
Kanunu ile İş Kanununun bir maddesinin değiştirilmesi ve bu kanunlara ek ve geçici maddeler
eklenmesi, işsizlik sigortası kurulması, çalışanların tasarrufa teşvik edilmesi ve bu tasarrufların
değerlendirilmesine dair kanunun iki maddesinin yürürlükten kaldırılması ile genel kadro ve usulü
hakkında kanun hükmünde kararnamenin eki cetvellerde değişiklik yapılması hakkında kanun)
Yargıtay 9. Hukuk
Dairesi 05.04.2010
tarih 2009/18811 E.
2010/9254 K;
Yargıtay 9. Hukuk
Dairesi 18.10.2010
tarih 2009/29861 E.
2010/29354 K.
sayılı karar