İ K A L E : İ Ş H U K U K U N D A “ A N L A Ş A R A K A Y R I L M A ”
51
Ü N S E V E R
X X I X
Taraflar sözleşme serbestisi içerisinde akdettikleri iş sözleşmesini
yine kendi serbest iradeleri ile oluşturulacak hükümler çerçevesinde
sona erdirebilirler. Ancak bu sona erdirme bir fesih olmadığından işçinin
iş güvencesi hükümlerinden faydalanma imkânı ortadan kalkacaktır.
Tam da bu nedenle, gerçekte işveren tarafından yapılan bir fesih
işleminin karşılıklı anlaşma yoluyla sözleşmenin sona erdirilmesi gibi
gösterilmesi suretiyle iş güvencesi hükümlerinin dolanılması
(kanuna karşı hile) şüphesi akıllara gelmektedir.
İkale sözleşmesi 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında düzenleme alanı
bulan bir kurum değildir. Bu nedenle uygulamada gerçekleştirilen
işlemler Yargıtay içtihatları ile denetlenmekte ve ikale sözleşmelerinin
geçerliliği yargı kararları ile düzenlenmektedir.
3
İkale Sözleşmesi İrade Fesadı içermemelidir.
İkale sözleşmesi ile iş sözleşmesinin ortadan kaldırılması için
özgür iradelerin karşılıklı ve birbirine uygun olması gerekir.
Bu nedenle taraf iradelerinin uyuşmaması veya irade sakatlıklarının
bulunması halinde, ikale sözleşmesinin geçerli olmadığı kabul
edilmelidir. Gerçekten taraflardan birinin iş sözleşmesini ortadan
kaldırma konusunda karşı tarafla aynı görüşte olmaması durumunda
ikale sözleşmesi geçerli olmayacaktır. Bu durumda ikale sözleşmesine
ihtirazi kayıt konulması ya da irade sakatlıkları veya sözleşme yapmada
makûl yararın bulunmaması ortada geçerli bir ikale sözleşmesi
bulunmadığını gösterecektir.
4
Bu durumda ortada geçerli bir ikale
sözleşmesinin değil, işveren tarafından iş sözleşmesinin feshedilmesi
durumunun bulunduğu tespit edilecek ve geçersiz feshe ilişkin hükümler
uygulanabilecektir.
5
3
Şahin Çil, İş Hukuku Yargıtay İlke Kararları, 2011, 4. Baskı
4
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 17.09.2007 tarih 2007/30312 E. 2007/26763 K. sayılı kararı
5
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 21.04.2008 tarih 2007/30761 E. 2008/9209 K. sayılı kararı
