133
Ü N S E V E R
X X X
II
M E D E N İ H A K L A R I N K I S I T L A N M A S I : V A S İ L İ K V E K A Y Y I M L I K
Veli, küçüğün malları üzerinde mahkemeye hesap vermez;
çocuğun malları üzerinde, kural olarak, dilediği gibi tasarruf
eder; yaptığı hizmetler için ücret isteyemez.
Vasi, vesayeti altındaki kimselerin malları için defter tutar,
sulh hâkimine hesap verir ve bu mallar üzerinde, kural olarak
tek basına tasarruf edemez. Ayrıca, yaptığı hizmetler için ücret
isteme hakkına sahiptir.
Veli, temsil yetkisini kullanırken, kural olarak mahkemeden
izin almak zorunda değildir.
Vasi ise, bazı hukuki işlemleri yaparken sulh hukuk
mahkemesinin, bazı hukuki işlemleri yaparken de, hem sulh
hukuk mahkemesinin hem de asliye hukuk mahkemesinin
iznini almak zorundadır.
Velayet, kanundan doğduğu için, velinin azli ve istifası
mümkün değildir.
Vesayet ise, mahkeme kararıyla doğduğu için, vasi görevden
alınabilir veya görevinden istifa edebilir.
Hangi hallerde vasi atanır?
Küçüklük
: Velayet altında bulunmayan her küçüğe, bir vasi atanır.
Bir küçük üzerindeki velayet, ana babasının ölmesi, gaip olması, velayet
hakkının ikisinden de kaldırılması
(TMK. m.348-350)
veya haklarında kısıtlama
kararı alınması gibi sebeplerle sona ererse, bu küçük vesayet altına alınır.
Kısıtlılık
: Ergin bir kişi hakkında kısıtlama kararı verilerek, kendisine
vasi atanabilmesi için, Medeni Kanunumuzun 405-408. maddelerinde
öngörülen kısıtlama sebeplerinden birinin varlığı gerekir: