118
Ü N S E V E R
X X X
II
İşte, “hukukî patron” adına hareket eden “fiilî patron” kişiler, gerçek
patron ile bir hizmet (iş) sözleşmesine bağlı olarak çalışırlarken bu
ilişki tıpkı diğer işçilerde olduğu gibi 4857 s. İş Kanunu’na dayalı olarak
kurulur, sürer ve sona erer. Aslında o “fiilî patronlar” da bu anlamda
işverene karşı “işçi” sıfatını taşırlar.
İş Kanunu kavramlarına kısa bakış
4857 sayılı İş Kanununun 2/1 maddesine göre; işçi çalıştıran gerçek
veya tüzel kişiye yahut tüzel kişiliği olmayan kurum ve kuruluşlara
“işveren” denir. Aynı yasanın 2/4 maddesinde yapılan tanımlamaya
göre ise; işveren adına hareket eden ve işin, işyerinin ve işletmenin
yönetiminde görev alan kimselere “işveren vekili” denir. Bu bağlamda
“İşyeri, işyerine bağlı yerler, eklentiler ve araçlar ile oluşturulan iş
organizasyonu kapsamında bir bütündür”
1
tanımından hareketle,
işyerinin tamamının ya da bir kısmının sevk ve idaresini üstlenmiş olan
kişi işveren vekilidir. Buna göre bir işyeri sahibi olup da işçi çalıştıran
gerçek veya tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kurum ya da kuruluşlar
“işveren”, işyerinin bütününün veya bir kısmının yönetiminden sorumlu
işveren adına hareket eden gerçek kişiler de “işveren vekili”dir.
2
Diğer işçilere karşı işveren vekili–Patrona karşı işçi
İş hayatında sıkça muhatap olduğumuz işveren vekilleri, verilen
yetkiler sayesinde her ne kadar bir işveren suretinde zihnimizde
belirse de, özünde tüm diğer işçiler gibi işverene bağımlıdır ve başlıca
geçim kaynağı işyerinden aldığı ücrettir. Yani şirketten kar payı, huzur
İ Ş V E R E N G Ö R Ü N Ü M L Ü İ Ş Ç İ L E R : İ Ş V E R E N V E K İ L L E R İ
1
Bkz. 4857 sayılı İş Kanunu 2/3. Madde.
2
Prof. Dr. Nuri ÇELİK, İş Hukuku Dersleri, Beta yayınları, İstanbul 2009, 22.bası, s.43